Ruim gerekend heeft het Standaardnederlands 27 verschillende klinkers en tweeklanken. De Langstraatdialecten hebben er tot wel 51.

Benieuwd naar die klanken en de spelling die we ervoor ontworpen hebben? Hieronder vind je een overzicht met luistervoorbeelden. Klik op de afspeelknop in de kolom audio om voorbeelden te horen.

Onder de tabel volgen enkele opmerkingen.

Meer weten? Kijk dan op deze pagina.

Mobiele telefoon: Sleep de tabel naar links om de rechterkant te bekijken.

spelling	voorbeelden	audio	fonetisch schrift
a	vatte, prabeere, ik ha		[a]
ai	vaine, blaive, ik hai		[ai̯]
aa	aachter, kaant, paa		[aː]
aai	praai, aaier, kaai		[aːi̯]
aauw	hij maauwt, aauwers, kaauw		[aːu̯]
ao	haok, aorig, jao		[ɔː]
aoi	draoike, aoier, genaoi		[ɔːi̯]
e, è	hendig, meske, dè		[ɛ]
e	boiem, verket, ‘ne		[ə]
ee	eete, geeve, meens		[eː]
eej	sneejke, breejer, ze heej		[ei̯]
eê	breêd, sneêuw, keêr		[eˑə̯] of [iˑɛ̯]
èè	mèèrge, pèèrd, stèèke		[ɛː]
eu	steuke, heundje, veul		[øː]
euj	ik zeuj, beuj, zeujke		[øy̑]
eû	kneûp, geleûve, ik heûr		[øˑə̯] of [yˑœ̯]
èù	rèùke, schèùm, kèùl		[œː]
i	lippel, gij nimt, hij hi		[ɪ]
	miraokel, assistent, liniaol		[i]
î	gemînte, sîpsòp, fîrtig		[ie]
ie	fiets, ik wies, hij zie		[i]
	hier, we wiere, ze viert		[iː]
íé	zíén, schíéte, ik ríép		[iː]
ìè	pepìèrke, nieuwsgìèrig, slìèrt		[i]
iej	hij biejt, wiejde gij, d’n dieje		[ii̯]
ij	kijnder, snije, gij		[ɛi̯]
o	gekokt, pop, ik wo		[ʊ]
	botter, zo‘n, vol		[ʊ̞]
ò	tòffel, hòk, ze gò		[ɔ]
òi	ròile, hòis, ze gòi		[ɔi̯]
ô	schôn, kôl, brôike		[uo]
oo	kooke, gevlooge, pòstbooi		[oː]
	school, geschoote, oons		[ʊ̞ː]
oow	kedoow, zoow, piemeloowe		[ou̯]
oô	groôt, noôi, oôr		[oˑə̯] of [uˑɔ̯]
oe	boek, ik doei, hoe		[u]
	toer, boere, broerling		[uː]
óé	schóén, vóéte, góéd		[uː]
òè	bòèrke, vlòèrke, mòèrke		[u]
ou(w)	vrouwke, douwe, nou		[ɔu̯]
u	frutte, vernukt, vur		[ʏ]
	buroow, studeere		[y]
ù	hùske, rùmte, dùrp		[œ]
û	gerûkt, knûpke, hij hûrt		[yø]
ui	zuie, hij kruit, bui		[œy̑]
uu	hij zuukt, kuukske, nuuw		[y]
	vuur, ruure, ’t duurt		[yː]
úú	grúún, vúúle, prúúve		[yː]
ùù	mùùrke, bùùrt, schùùrke		[y]
uuj	huujke, pèèrepluuje, ’t muujst		[yy̑]

Opmerkingen

• De voorbeelden komen uit verschillende dialecten. Niet alle klinkers en tweeklanken komen dus in alle dialecten voor.
• Een aantal overige, wat zeldzamere tweeklanken is te maken door klinkers uit de tabel te combineren met een i of (u)w: ik woi, lîuwke, schreûwe, ’t snûwt etc.
• Niet iedereen spreekt alle klanken hetzelfde uit. Vooral tussen de verschillende leeftijden zijn er verschillen. Mensen van middelbare leeftijd spreken de ao bijvoorbeeld meer uit als in het Engelse father.

Meer weten? Kijk dan op deze pagina.