Tekst: Ferdi Labordus (Baardwijks)
Illustratie: Frans Oosterwaal

Oons oopa was ontiegelijk muzikaol. Hij hai ’n absoluut geheûr. Meej bladmuziek vur z’n neus zaat-ie de afzonderlijke partije op de goei toônhoôgte vur z’n èège uit te neurieje en te pom-pom-pomme. Es-tie in Leipzig hai gewônd, dan was-ie ongetwijfeld eên van de opvòlgers van Bach geworre es cantor van de Thomaskerk. Mer oopa wônde gewoôn in Wolluk, duus ies-tie nooit verder gekoomen es koôrdirigent van Maria Onbevlekt Ontvangen, de kerk in Bezoôie.

Thuis in de Crispijnstraot ha-tie ’n harmoonium, zo’n trap-ùrgel. Daor zaat-ie ’ne keêr op te speule toen ’r zommèr uit ’t niks ’ne vrimde meens aonbelde. ’t Was oorlòg en ’t was eên van de Duitse soldaote die ingekwartierd waaren in de school ’n eindje verderop in de straot. Hij hiette Helmut, zeej-tie, en ofdè-tie ’ne keêr meej zou maage speule op seine Geige. Oopa keek nie zo naauw: es ’t ’nen Engelsman was gewiest, ha-tie ok gruust meej maage dóén. “Ge komt mer meej oew viool, jonge,” zal-tie gezeed hebbe. Helmut hai ’ne ròtheekel aon Hitler en alles wè meej d’n oorlòg te maoke hai, mer dienstweigerèèrs wiere gewoôn vur ’t vuurpilleton gezet. Duus hij kon gin kaanten op. Nao ’n tedje ies-tie vertrokke nòr Stalingrad. Dè moes-ie van z’nen baos.

Vijftien jaor laoter rijt ’r ’ne groôte, zwarten BMW meej ’n Duits kenteêke dur de Crispijnstraot. ’ne Meens stapt uit en gòi de school binne. Hij sprikt ’n juffrouw aon en noemt de naom van oons oopa. “Die wônt hier nie mir in de bùùrt,” zegt de juf, “mer z’n dòchter wel. Die ies getrouwd en daor heb ik hier ’n kijnd van in de klas. Waacht mer ies. Keejke, gòdde gij ies efkes meej dieje meneêr meej, dan kande’m wijze waor jullie woône.” Duus oons Keej, ’n kijnd van zes, meej ’ne wildvrimden Duitser meej d’n autoo in. “Òch m’ne jizzus,” denkt de juf es ze d’n autoo weg ziet rije, “wè hè’k nou tòch gedaon?” En ze vlíégt ’r aachteraon tot dè ze ziet dè ze saome aonbelle bij ’t huis van oons vaoder en moeder.

Diejen Duitser was netuurlijk Helmut. Toen ze’m bij Stalingrad in z’nen buik schoote, was d’n oorlòg vur hum afgeloôpe. De koogel ging-t’r veur in en kwaam-t’r aachter wir uit. De litteêkes van de gòtjes hi-tie me wel ies laote zíén. Hij en z’n vrouw waare kaailieve meense en ze zen vur de rest van d’r lèève goei vriende van oons thuis gewiest. Es kijnd heb ik meej oons vaoder en moeder en oons Keej meenig vekaansie in Ennepetal bij Onkel Helmut und Tante Friedl durgebròcht.

Daor was ’t dè ik kennismòkte meej m’n irste liefde: singeltjes van de Beatles. Hullieje zeun hai ze zowet allemaol. En ik draaide ze grijs. De meense moeten ’r gek van geworre zijn. Please Please Me, Misery, Do You Want to Know a Secret, What Goes On, en de môiste van allemaol: Nowhere Man. Die driestemmige zang, die loôpende bas, die prachtige akkoorde, de sooloo die eigelijk ok wir uit akkoorde bestaot. Schitterend.

De oorsprong van die liefde laag ongetwijfeld bij m’n opvoeding. Nie alleên mijn oopa was muzikaol, ok bij oons thuis konne ze d’r wè van. Iedereên spulde piaonoo. Ik ben opgegroeid meej Bach, Beethoven, Mozart, Chopin – eigelijk alles waor mer millodie in zit. Mer es menneke van aacht heûrden ik netuurlijk op de raadioo dè-t’r meêr was es alleên ùrgel en piaonoo. ’t Was de tijd van de illektrische gitaore en de drums. Dè von ik ok moôi. Ik heûrde The Who en The Stones, mer daor kreeg ik dan net wir gin kiepevel van. En toen kwaam dè moment dè alles bij mijn op z’n plek víél: moôie millodieje in ’n modern jaske. Op singeltjes zommèr erges in ’n wônkaomer in hartje Duitslaand.