Tekst: Adrie Verboord (Vlijmens)
Illustratie: Legs Boelen

Es ge zo’ne kòp booven ‘n stukske ziet staon, dan bende d’r gaauw meej klaor, nie? Dè gòdde tòch nie leeze? Wartaol komt ‘r al zat op oe aaf, dus es de schrèèver dè zelf al vèèndt. Daorbij komt ok nog, dè di stukske oover dialect gò, oons dialect, hier ùt de Langstraot. En dialect kunde van mèèn gerust ‘plat praote’ noeme, mer daormeej pròtte beslist gin wartaol. Dialect is gewoon taol, daor is niks warrigs aon.

Mer soms is iets nie heêlemaol zoo es ge dinkt dèj ’t is. In zo’n geval is’t góéd om efkes ‘n stukske dur te leeze. De schrèèver van di stukske vèèndt z’n èège heêlemaol nie in de war en gò-t’r ok nie spisjaol vur zitte om ‘nen hoôp wartaol oftewel onzin ùt te slaon.

Tòch moete we wel zo irlijk zèèn om te erkinne, dè ‘war’ ‘n bietje ‘n neegatief woord is. Es ge zelf in de war bent, dan is dè nie góéd. Es ‘nen draod of ‘ne kaobel in de war zit, en dè doen ze bij mèèn altèèd, dan gebrèùk ik wel ‘s woorde die ge nie in mèèn stukskes zult trugvèènde. En zoo es al gezeed, van wartaol worde ok nie wèèzer.

Mer daor gòi ‘t hier allemaol nie oover. Waor ‘t hier oover gò, is ‘t gebrèùk van ‘t woordje ‘war’. We gebrèùke dè te paas en te onpaas, mer wè beteêkent dè nou? Laot ik ‘s ‘n pòr vurbeelde geeve, dan gòdde wel snappe waor ik nòrtoe wil: ‘houdoe, war’, ‘niet vergeete, war’, ‘jullie móéder de groete dóén, war’ of ‘dè’s tòch góéd, war?’ In al dees zinnekes zit ‘r heêlemaol niks in de war, we weete allemaol precíés wè-t’r bedoeld wor, dus wartaol is ‘t ok nie, mer waor komt di ‘gewar’ nou vandaon?

Soms lèèk ‘t dèùdelijk, want dan is ‘t kòrt gezeed vur ‘nietwaar’, krek zoo es in ‘t leste vurbeeld hierveur. Mer in die aander vurbeelde? Ik zo’t nie weete. ‘t Is gewoon ‘n stopwoordje, deenk ik. Wè mèèn en aander zo kunne helpe om di ‘war’ bèèter te begrèèpe, is dè gullie oons lòt weeten of ge zelf ok van ‘t ‘gewar’ bent en es dè ‘t geval is, gif oons daor dan ‘s wè vurbeelde van.

Concluusie: wartaol is vur mèèn de menier waorop we ‘war’ in oons èège taol gebrèùke.